Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dış siyasetteki U dönüşü ve Birleşik Arap Emirlikleri BAE ile masaya Escort Elmadağ oturması sonrasında BAE’den de AKP hükümetini mutlu edecek adımlar gelmeye başladı
Bir müddettir Abu Dabi’de yaşayan ve rüşvet yolsuzluk kara para aklama cinayet ve uyuşturucu kaçakçılığı ifşa ve argümanlarıyla AKP Elmadağ escort iktidarını zora sokan Sedat Peker üzerinde BAE idaresinin baskısı daha da arttı
Türkiye’de organize cürüm örgütü başkanı olarak yargılanmakta olan Peker’in toplumsal medya üzerinden rastgele bir paylaşım yapmasına artık müsaade Elmadağ escort bayan vermediği belirtilen BAE idaresinin Peker’in en yakınındaki isimlerden Emre Olur’u ülkeden deport etmesinin zamanlaması da dikkat çekti
BAE’nin bu adımları atarken Türkiye’den uzun müddettir almak istediği silahlı insansız hava araçlarını SİHA teslim aldığı ortaya çıktı Reuters’in haberine nazaran Türkiye’den 20 SİHA’yı bu ay teslim alan BAE yeni SİHA’lar satın almak için de temaslarını sürdürüyor
Otoriter konsolidasyon
Türkiye ile BAE ortasında hasımlıktan savunma alanında işbirliğine varan yakınlaşmayı DW Türkçe’ye pahalandıran Dr Salim Çevik son gelişmelerin aslında birebir vakitte bölgedeki otoriter konsolidasyonun bir göstergesi olduğuna işaret etti
Berlin merkezli Uygulamalı Türkiye Araştırmaları Merkezi CATS uzmanlarından olan Çevik Kim istemez ki bölge ülkelerinin birbirleriyle barışmasını bu pek alışılmış ki olumlu ve kıymetli Ancak Ortadoğu’daki yeni barış rüzgarlarının şöyle berbat bir yanı var bu birebir vakitte bölgedeki otoriterliğin konsolidasyonudur Bu coğrafyada muhalifleri sıkıntı günler bekliyor formunda konuştu
BAE Peker’i susturarak AKP’yi rahatlatıyor
Salim Çevik Erdoğan’ın son aylarda gerek BAE gerekse Mısır ve Suudi Arabistan üzere bölge ülkeleriyle bağlarını olağanlaştırmak için attığı adımlara dikkat çekerek Türkiye’nin yalnızca İhvancıların değil liberallerin de medya kanallarını susturduğunu söyledi Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda öldürülen Cemal Kaşıkçı ile ilgili davayı da Suudi Arabistan’a devrettiğini hatırlattı
Çevik BAE İslamcılardan rahatsızdı AKP hükümeti de Peker’den AKP Hükümeti İslamcıların sesini kıstı boğdu Artık de BAE Sedat Peker’i orada boğarak Türkiye’yi rahatlatıyor Diktatörler birbirleriyle anlaştıkça muhalifler otoriter idareleri zora sokanlar çok daha zorluklar yaşayacak Zira diktatörler ortasındaki rekabet muhaliflere bir soluk alma imkanı tanıyordu daha rahat nefes alabilecekleri rakip ülkelere kaçabiliyorlardı Bu devir bitiyor diye konuştu
Sıra Peker’e mi geliyor
Son günlerde Ankara Abu Dabi çizgisinde yaşanan gelişmeler Sedat Peker’in de önümüzdeki periyotta BAE’den deport ya da Türkiye’ye iade edilebileceğinin işaretleri olarak yorumlanırken dün avukatı Ersan Barkın’ın Twitter üzerinden paylaştığı son bilgiler dikkat çekti
Barkın Peker hakkında Interpol tarafından yalnızca savunması alınmak üzere çıkarılan kırmızı bültenin tüm dünyada aranıyor formunda kapsamının genişletildiğini öğrendiklerini aktardı Belli ki bir şeyler değişiyor görüşünü kaydetti
Gelişmeleri yakından takip eden kaynaklar Türkiye ile BAE ortasında yakınlaşmada değerli bir basamak kaydedildiğini Sedat Peker konusunda da kapalı kapılar arkasında bâtın görüşmeler yapıldığının aşikar olduğunu tabir ediyorlar Bu pazarlıkların nasıl sonuçlanacağını önümüzdeki günler gösterecek Kimi yorumcular ise Türkiye’nin BAE’ye teslim ettiği SİHA’ların da bu pazarlıkların bir modülü olabileceğini söylüyor
Salim Çevik ise seçimler öncesinde Sedat Peker’in susturulmasının AKP hükümeti için hayati değer taşıdığını söylerken AKP açısından üç beş drone vermek sorun değil Türkiye’nin elinde öteki şeyler olsa onları da verir Türkiye’nin bölgede verebileceği en değerli şey ise güvenlik garantisi Bölge ülkeleri ABD çekildiği için çok önemli bir güvenlik açığı hissediyorlar Türkiye o açıdan onlar için işlevsel halinde konuştu
Sona eren ideolojik arbede üzerine inşa edilen yeni dönem
Erdoğan’ın dış siyasetteki keskin U dönüşü ve olağanlaşma açılımına kadar Türkiye BAE’yi 15 Temmuz 2016 darbe teşebbüsünü finanse etmekle PKK’yı desteklemekle Türkiye’ye düşmanlık gütmekle suçluyordu Ayrıyeten Libya iç savaşı nedeniyle de iki ülke askeri olarak karşı karşıya gelmişti
Ancak Erdoğan geçen sene giriştiği olağanlaşma açılımıyla sadede BAE ile değil Mısır Suudi Arabistan ve İsrail ile alakalarını de düzeltmeye girişti
CATS uzmanı Dr Salim Çevik Türkiye’nin aslında ortasının bu ülkelerden en çok BAE ile makûs olduğuna dikkat çekerken buna en başta ideolojik kavganın kaynaklık ettiğini söyledi Türkiye’nin bu mevzuda uğradığı yenilgiyi kabul etmesinden jeopolitik rekabetin de sona ermesinden sonra da yeni bir barış arayışı devrine kapı aralandığını aktardı
Çevik Arap Baharı’nda Türkiye’nin desteklediği İslamcılığın karşısındaki teşebbüsün fikir babası BAE Muhammed Bin Zayed’di BAE devlet başkanı ‘İslamcıları her yerde bastıralım gerekirse şiddet kullanalım otoriter rejimleri finanse edelim bu ayaklanmaları boğalım’ fikrinin sahibi ve uygulayıcısı Muhammed Bin Zayed’di ve kazanan o oldu Türkiye’yi bu hususta yendi Fakat Muhammed Bin Zayed kazandığında da ‘tamam kazandık bitti artık yeni bir sayfa açıyoruz’ diyerek harikulade bir pragmatizm gösterdi Suudi Arabistan ve Mısır ise o kadar esnek olmadı diye konuştu
Ancak Salim Çevik olağanlaşmayı yalnızca Türkiye’nin istemediğini BAE Suudi Arabistan İsrail ve Mısır’ın da bu arayışta olduklarına dikkat çekerken Nedeni belirli ABD bölgeden çekiliyor herkes yalnız başına kaldı İran’dan korkuyorlar Erdoğan ise bölge ülkelerinin korkusunu ve barış arayışını fırsat bilerek hepsiyle ortasını düzeltme telaşında görüşünü lisana getirdi
SİHA atılımı İran’a karşı yeni bir ittifakın göstergesi mi
Türkiye’nin BAE’ne jet süratiyle SİHA teslimatı Suudi Arabistan’ın hem Türkiye’den SİHA almak hem de üretimi için fabrika kurmak istemesi bölgedeki güvenlik mimarisinin büyük bir değişim sürecine sahne olduğunu gözler önüne seriyor
CATS uzmanı Salim Çevik’e nazaran de SİHA’lar BAE ve Suudi Arabistan üzere ülkeler için çok fonksiyonel ABD’den ileri teknoloji savaş uçakları temin edebilen bunun için çok da parası olan bu ülkelerin bu teknolojileri kullanmakta zorlandıklarına işaret eden Çevik şöyle devam etti
Droneların kullanımı ise daha kolay ve çok daha ucuz Savaş pilotu yetiştirmiş olmanız gerekmiyor kaybettiğiniz vakit yalnızca SİHA’yı kaybediyorsunuz Bunlar göz önüne alındığında bu SİHA’lar bu ülkelerin tam da arayıp bulamadıkları şeyler
Bununla birlikte Çevik Türkiye’nin BAE ile münasebetlerinin yalnızca SİHA’lara indirgenemeyeceğine bölgede ana ekseni İran’a karşı olan çok daha büyük bir ittifakın kurulmakta olunduğuna işaret etti
Çevik Drone satışı bunun fakat bir sembolik göstergesidir Körfez ülkelerinin bütün varlık korkusu İran ve Türkiye İran’ı Irak ve Azerbaycan üzerinden Kafkaslarda önemli manada rahatsız ve meşgul ettiği için de bu Körfez ülkeleri için çok kusursuz bir şey
İtici güç ABD ile berbatlaşan ilişkiler
Bölgedeki gelişmeleri yakından izleyen Ortadoğu uzmanı Sebastian Sons’a nazaran de Körfez ülkelerinin Türkiye ile normalleşe adımlarında ABD idaresiyle bağlarının berbatlaşması tesirli oluyor
Bonn merkezli Ortadoğu Araştırmaları Merkezi CARPO’nun kıdemli araştırmacılarından Dr Sebastian Sons BAE ve Suudi Arabistan’ın bilhassa Joe Biden’ın lider seçilmesinin akabinde kötüleşmekte olduğuna işaret ederek Bu nedenle bu ülkeler askeri partnerliklerini çeşitlendirme arayışında Sağlam bir partner olarak kıymetlendirdikleri Türkiye üzere ülkelerle işbirliği yoluyla askeri yetkinliklerini güçlendirmeye ABD ve klasik güvenlik partnerlerine bağımlılıklarını azaltmaya çalışıyorlar dedi
Bölge ülkeleri safları sıkılaştırıyor
Erdoğan liderliğindeki Türkiye ile bölgenin kıymetli aktörlerinden Suudi Arabistan ortasında son periyottaki olağanlaşma adımlarını da kıymetlendiren Sons Ankara’nın Kaşıkçı davasını devretmesinin akabinde Riyad açısından alakaların makus olması için neden kalmadığını söyledi
Sons Türkiye’nin Suudi Arabistan’ın kendi savunma endüstrisini inşa etme amacına dayanak olması da bir beklenti Ancak yalnızca askeri işbirliği bakımından değil Riyad’da Türkiye yatırım ticaret ve güç alanında işbirliği bakımından da değerli bir pazar olarak görülüyor Askeri işbirliği farklı seviyelerde daha fazla ekonomik işbirliğinin yalnızca bir başlangıcı görüşünü lisana getirdi
Suudi Arabistan’ın da ortalarında olduğu Körfez ülkelerinin İran’a karşı caydırıcılığı güçlendirmek istediklerini de vurgulayan Sons şu tespitini aktardı
Gayet olağan ki İran’ın Lübnan Yemen Suriye ve Irak’ta olduğu üzere bir bölgesel müdahalesinden tasa duyuyorlar Bu nedenle İran’ı bölgeden uzak tutacak bir stratejiye gereksinim duyuyorlar İsrail bu strateji için bir partner ve Türkiye de bu bağlamda rol üstlenebilir Bu nedenle Türkiye ile askeri işbirliği bu hususta da kıymet taşıyabilir
Sons bu tespitini lisana getirirken Körfez ülkelerinin tansiyonu tırmandırmamak İran’ı provoke etmemek için de dikkatli adımlar attıklarını tıpkı vakitte diyalog arayışlarını da sürdürdüklerini vurguladı
Alman uzman Suudi Arabistan’ın İran ile görüşmelerinin 5’inci çeşidinin yapıldığını son aylarda iki ülke yetkilileri ortasında gayri resmi temasların da gerçekleştiğine dikkat çekti Kuveyt ve BAE’nin de İran ile diplomatik temaslar yürüttüklerini hatırlatan Sebastian Son yaşanan bu gelişmelerin bölge dinamiklerinde yaşanan değişimin değerli göstergeleri olduğunu vurguladı