Rusya’nın Tahıl Koridoru Anlaşması’na dönmesinin akabinde bu sabah tahıl yüklü altı yük gemisi Karadeniz’deki Ukrayna limanlarından yola çıktı. Ukrayna Altyapı Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, toplam 290 bin ton besin eseri taşıyan gemilerin Avrupa ve Asya’ya gideceğini duyurdu. Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar da yaptığı açıklamada, “Tahıl inisiyatifinin yine başlamasının akabinde 6 gemi Ukrayna limanlarından ayrıldı. Böylelikle limanlardan ayrılan gemi sayısı 426, taşınan tahıl ölçüsü 9,7 milyon tonu geçti. Artık 19 Kasım’da mühleti dolacak olan tahıl teşebbüsünün uzatılması konusunda Sayın Cumhurbaşkanımızın belirlediği çerçevede çabalarımızı yoğunlaştıracağız” dedi.
Zelenskiy: Kıymetli bir sinyal
Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy Tahıl Koridoru Mutabakatı’nın devam etmesini “önemli bir işaret” diye nitelendirdi. Zelenskiy, “Rusya’nın muahedenin uygulanmasına tekrar iştiraki ülkemiz ve dünya için değerli bir diplomatik bir sonuç” diye konuştu. Zelenskiy, Rusya’nın Ukrayna’dan Karadeniz’de besin unsurlarının ihracatı için oluşturulan insanı koridoru askeri gayelerle kullanmayacağı tarafında güvenlik güvenlik garantisi istemesini ise “Rus saldırganlığının başarısızlığı” diye tanımladı. Ukrayna başkanı, “Savaşın başlamasından sekiz ay sonra Kremlin Ukrayna’dan güvenlik garantisi talep ediyor” dedi ve “Bu durum birlikte olduğumuzda ne kadar güçlü olduğumuzu da gösteriyor” tabirini kullandı.
Zelenskiy Rus ordusuna ilişkin bir savaş jetinin tahıl koridorunun geçtiği sınır üzerinde iki seyir füzesi ateşlediğini savunarak, bunun neredeyse her gün olduğunu ve Rusya’nın böylelikle besin ihracatını tehdit ettiğini lisana getirdi.
ABD muahedenin uzatılmasını istiyor
Rusya’nın Tahıl Koridoru Anlaşması’na dönme kararının akabinde ABD’den de açıklama geldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price dört ay geçerli olması planlanan ve müddeti 19 Kasım’da dolacak olan muahedenin uzatılması davetinde bulundu.
Rusya, Türkiye’nin konut sahipliğinde Temmuz ayında imzalanan muahededen 29 Ekim’de çekildiğini duyurmuştu. Ukrayna’nın Rusya’nın Karadeniz Filosu’na insansız hava aracı ile taarruz düzenlediğini tez ederek tahıl koridorunu istismar ettiğini savunmuştu. Ukrayna ise bu suçlamaları reddetmişti.
Rusya dün muahedeye döndüğünü açıklamıştı. Devlet Lideri Putin, mutabakattan tekrar çekilme hakkının gizli olduğunu belirterek, Ukrayna’nın tahıl koridorunu askeri gayelerle kullanmayacağına yönelik verdiği güvenlik garantisini ihlal etmesi halinde muahededen çekilebileceklerini belirtmişti.
Türkiye’ye teşekkür
Rusya’nın çekilme kararının akabinde Türkiye Rusya’nın muahedeye dönmesi için diplomatik teşebbüslerde bulunmuştu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Rusya başkanı Putin’le görüşmüştü.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Ukrayna hükümeti Türkiye’ye gösterdiği diplomatik gayretler nedeniyle teşekkür etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan dün ATV, A Haber, A Para, A News ortak canlı yayınında yaptığı açıklamada, Rusya’nın mutabakata dönmesi konusunda hem Putin hem de Zelenskiy’le görüştüğünü söyleyerek şöyle devam etti:
“Rusya üzere bir devlete yanlış yaklaşımlar sergilerseniz, o da kendini bir önder olarak kendini ezdirmeden ortaya koyacaktır. Bana yapılsa birebir şey ben de müsaade etmem. Gereği neyse bunu yaparım. Artık sayın Putin’in yaptığı bu. Dünyada en saygın ülkeden biri Rusya olacaksınız. Kalkıp bu türlü ataklara evet diyeceksiniz. Mümkün değil. Tıpkı durumda kendisiyle bunları konuşurken bu yaklaşımlarımı da gördüğü için S-400 konusunda da yaklaşımımızı gördüğü için kendisi sağolsun dün aradım bugün de (2 Kasım) 12.00’den itibaren tahıl koridorunu açtılar. Biz ‘Bununla da kalmayalım gübreyi de açalım’ dedik. Cibuti, Somali, Sudan… Birinci etapta buralara tahıl naklini yapalım. Biz bu işi planlayacağız. Bu akşam Zelenski ile de bunları konuştuk. Bu devam edecek, adımlarımızı da buna nazaran yaygınlaştıracağız.”
AFP, rtr, DW /HT,EC