Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile Soçi’de yaptığı görüşmenin akabinde, Türkiye dönüşünde uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlayarak değerlendirmelerde bulundu.
Anadolu Ajansı’nın (AA) haberine nazaran Erdoğan, Soçi’ye yaptığı çalışma ziyaretini “olumlu, başarılı” bir formda tamamladıklarını belirtti. Erdoğan, “Sayın Putin’le 19 Temmuz’da Tahran’da bir ortaya gelmemizin akabinde Soçi’de ikili münasebetlerimizi ve memleketler arası sıkıntıları etraflıca değerlendirdik. Yüksek Seviyeli İş Birliği Kurulumuzun müteakip toplantısını Türkiye’de yapmak üzere Sayın Putin’e davetimi gerçekleştirdim” dedi.
Rusya’yla sürdürdükleri diyaloğun müspet yansımalarına Kafkaslar’da, Suriye’de ve Ukrayna’da şahit olduklarını söyleyen Erdoğan, “Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden ihraç edilmesine yönelik teşebbüs, bunun en son global örneğidir. Artık kıymetli olan, planın sağlıklı halde uygulanması ve oluşan müspet havanın İstanbul’daki müzakerelere dönüşe yönelik somut adımlara tahvil edilmesidir” sözünü kullandı.
Ukrayna’daki savaşın kazananı olmayacağını başından beri vurguladığını söyleyen Erdoğan, “Sayın Putin’e Sayın Zelenskiy’le görüşmesine mesken sahipliği yapabileceğimizi bir sefer daha hatırlattım” dedi.
Suriye’ye mümkün operasyon
Erdoğan Suriye’ye muhtemel operasyon konusundaki bir soruya şu cevabı verdi:
“Sayın Putin, burada şunu bize ima ediyor: ‘Mümkün olduğunca bunları, rejimle birlikte çözme yolunu tercih ederseniz çok daha isabetli olur’ üzere bir yaklaşımı var. Biz de diyoruz ki şu anda bizim istihbarat örgütümüz, Suriye istihbaratıyla aslında bu hususları yürütüyor fakat bütün sıkıntı sonuç almak. ‘Eğer istihbaratımız, Suriye istihbaratıyla bu çalışmayı yürütürken buna karşın hala orada terör örgütleri fellik fellik at oynatıyorsa bu hususta bize takviye vermeniz gerekiyor’ diyoruz. Bu bahiste da mutabakatımız var.”
Akkuyu’da son durum
Erdoğan Akkuyu Nükleer Santrali’nde Rusya’nın kurduğu şirketin Türk ortağı şirket ile mukavelesini feshetmesi konusunun görüşmede gündeme gelip gelmediğine yönelik bir soru üzerine şu açıklamayı yaptı:
“Tabii bu türlü bir mevzuyu görüşmemek olamaz. Görüştük. Akkuyu Nükleer Güç Santrali, ülkemizin güç stratejisi içinde farklı bir kıymete sahip. Akkuyu’nun birinci reaktörünü 2023 yılında hizmete alma amacımız sürüyor. Bu konuları, Rus tarafıyla görüşmelerimizde bir kere daha ele aldık. ’25 bin kişi şu anda çalışmıyor. Burası kapatıldı’ üzere sözler söyleniyor. Bu türlü bir şeyi ben de kabul etmedim, Rus tarafı da kabul etmiyor. Çalışıyorlar.”
Akkuyu’daki çalışmaları yerinde izleyeceğini söyleyen Erdoğan, sonrasında ise Putin’e orada gelinen durumu aktaracağını belirtti. Erdoğan, “Yani onlar da bir sefer katiyen süreci durdurmak üzere bir şeyi kabul etmiyorlar” dedi.
Ruble uzlaşması
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ziyaretin ekonomik boyutu ve bilhassa Türkiye ile Rusya ortasında doğal gazda yeni bir mutabakat olup olmadığına ait soru üzerine, “Sayın Putin’le ruble üzerinde mutabık kaldık. Ruble noktasında bu alışverişlerimizi yapacağımız için o da olağan Türkiye-Rusya ortasında mali noktada başka bir güç kaynağı olarak Rusya’ya ve Türkiye’ye inşallah kazandıracak” diye konuştu.
Rusya’nın Mir kartı konusuna da değinen Erdoğan, Türkiye’de beş bankanın bunun üzerinden çalışmalarını sürdürdüğünü belirtti. Erdoğan, “Burada da çok önemli gelişmeler var. Bu da alışılmış Rusya’dan gelen turistleri çok çok rahatlatan bir süreç. Onlarla alışverişini, otel ödemelerini yapabiliyorlar. Bu da olağan hem onlar için hem bizim için çok çok rahatlatıcı bir sistem. Bu ziyaretimizde Rusya Merkez Bankası Lideri ile bizim Merkez Bankası Liderimiz da görüşmelerini yaptılar” dedi.
Azerbaycan-Ermenistan gerilimi
Azerbaycan-Ermenistan tansiyonu konusundaki bir soru üzerine Erdoğan şu açıklamayı yaptı:
“Karabağ, Azerbaycan’ın memleketler arası tanınmış sonları içerisinde yer alan Azerbaycan toprağıdır. Azerbaycan, tabiatıyla topraklarında yasa dışı hiçbir silahlı ögenin bulunmasını istemiyor. Üçlü Bildiri’den bu yana yaklaşık iki yıl geçti. Ermenistan’ın buradaki taahhütlerini de bir an evvel yerine getirmesi değer taşıyor.”
Almanya ve Fransa’ya eleştiri
Almanya ve Fransa’nın “Rum-Yunan propagandasına alet olduğunu” söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yunanistan’ın memleketler arası hukuku hiçe sayan adımlarına göz yumulurken, yanlışsız olmayan değerlendirmelerle ülkemizin eleştirilmesi kabul edilemez. Avrupa’nın istikrar ve güvenliği için Türkiye’nin yeri aşikar” dedi.
Zaho’da düzenlenen akına ait bir soru üzerine ise Erdoğan, “Bu, terör örgütü PKK’nın bilindik taarruzlarının bir değişik versiyonu. Nasıl bugüne kadar bu tıp şeyleri yapıp ondan sonra kaçtıysalar, ortada görünmeme üzere yolları seçtiyseler artık burada da tekrar tıpkı formda bu çeşit suikastları yaptıktan sonra topu çabucak Türk Silahlı Kuvvetlerinin, Türkiye’nin üzerine atmışlardır. Olayın aslı budur” açıklamasını yaptı.
KPSS’nin iptali
Cumhurbaşkanı Erdoğan, KPSS’nin iptal edilmesiyle ilgili olaraksa şöyle konuştu:
“FETÖ’cü küme mu desek, 6’lı masa mı desek, bir de masanın altı var, yedi…Şimdi dikkat ederseniz, tıpkı anda hepsi adeta birebir cümlelerle, tıpkı sözlerle bunu tanımlamaya çalıştılar. Yani biz orada boşta bulunsak yahut boşluğa düşsek bunu seçime kadar satacaklardı. Zira gençleri nasıl aldatırız uğraşı içerisindeler. Doğal bu tutmadı zira biz durumu gördük.”
DW / HT,BÜ