Türkiye Taşkömürü Kurumu TTK Amasra Kuruluş Müdürlüğü’ne bağlı maden ocağında meydana gelen grizu patlaması sonrası Escort Hatay 41 madencinin mevti katılaştı Durumu kritik olan 11 maden personeli ise tedavi altında
Bartın’ın Amasra ilçesinde patlamanın olduğu maden ocağına gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Biz baht planına inanmış insanlarız Hatay escort Bunlar her vakit olacaktır bunu da bilmemiz lazım dedi
Kamudaki ihmal denetimsizlik ve cezasızlık siyasetlerine dikkat çeken emekçi temsilcilerine nazaran ise Amasra’daki facia Türkiye tarihinde sıklıkça rastlanan önlenebilir kazalardan yalnızca Hatay escort Bayan biri Emekçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi ne İSİG nazaran AKP’nin iktidara geldiği 2002 den bu yana en az bin 989 maden personeli iş cinayetlerinde hayatını kaybetti Facia sonrasında kamuoyuna yansıyan Sayıştay raporu kurumun 2019 da yetkilileri kamuya ilişkin olan işletmede bir grizu patlamasına karşı uyardığını gösteriyor
Liyakat ortadan kalktı
DW Türkçe’ye konuşan Bağımsız Maden İş Sendikası Örgütlenme Uzmanı Başaran Aksu’ya nazaran son örneği Amasra da yaşanan maden kazaları kamudaki işleyişin aşınmasıyla bağlı
Aksu Amasra da 2022 yılında kamuya ilişkin bir maden işletmesinin göstermesi gereken dikkat disiplin liyakatli tecrübeli ve birikimli halin ne yazık ki kelam konusu olmadığını belirtiyor Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun TTK giderek içinin boşaltıldığını idare sistemlerinde siyasi yakınlıkların dikkate alındığını tabir eden Aksu O zincir kırılınca bir kez sağlıklı bir maden üretim planı işleyişi ve idaresi ortaya koymak zor diyor
Denetim eksikliği
Madencilerin maden yöneticilerinin işletme müdürlerinin ve vardiya amirlerinin kendilerine verdiği talimatı yerine getirmekle mükellef olduğunu lisana getiren Aksu Denetim sistemi yani Güç Bakanlığı Sıhhat Bakanlığı ve Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı nın rutin kontrolleri olması gerekir Yapılan kontroller sonucu sunulan raporlarda verilen buyrukların ve düzeltme taleplerinin de harfiyen yerine getirilmesi gerekir Ancak nadiren bu raporlar sağlıklı oluyor Sağlıklı bir rapor çıksa bile bu rapordaki talimatları yerine getirebilecek bir yönetim hali göremiyoruz diye konuşuyor
Denetimlerin çoğunlukla kurumlara ve işletmelere evvelden haber verildiğini söyleyen Aksu göstermelik bir kontrol pratiğinin işlediğine dikkat çekiyor Başaran Aksu kamu işleyişinde en zirveden başlayan aşınma ve erozyonun çalışanların hayatını direkt etkileyen böylesi sonuçlar ürettiğini vurguluyor
Cezasızlık politikaları
Gerek kamu gerekse özel işletmelerde yöneticilerin personel vefatları karşısında adil yargılanmadığını ve ceza almadığını bu mevzuda bir caydırıcılık olmadığını söz eden Aksu Soma maden faciası ve dava sürecine dikkat çekiyor
13 Mayıs 2014 te Manisa nınSoma ilçesinde Soma Holding tarafından işletilen kömür ocağında meydana gelen maden faciasında 301 kişi hayatını yitirmişti Fakat facianın üzerinden 8 yıl geçmesine karşın haklarında soruşturma başlatılan devlet vazifelileri için bir buçuk yıldır iddianame hazırlanmadı İşletmenin sahibi Can Gürkan ise 4 buçuk yıl mahpus yattıktan sonra 2020 yılındaki infaz düzenlemesinden yararlanarak cezaevinden çıktı
Amasra daki maden faciasıyla da ilgili patlamanın nasıl yaşandığı ve sorumlularının kimler olduğu dair idari ve isimli soruşturma başlatıldı Fakat Aksu ya nazaran geçmiş deneyimler bu soruşturmanın işlerliğinin olmayacağına işaret ediyor Başaran Aksu Bu soruşturma da şu an insanları kamuoyunu aileleri teskin etmek yatıştırmak üzere fonksiyon görecek Kamuoyunun ilgisi niyet bir yıl sonra iki yıl sonra bu durum da unutulacak Yaşanan yaşandığı ile ortada kalacak tabirlerini kullanıyor
Toplumun beşte dördünün sömürü nizamında can tıraş çalışmak durumunda kalırken hakkını türel yollarla arayamadığını belirten Aksu şöyle devam ediyor Sonuçta 41 tane emekçinin ailesine yuvasına çocuğunun çoluğunun hayatına ateş düşüyor Onlar bütün bu acıyı bütün şeyiyle kıvrana kıvrana yaşamaya devam ediyorlar Bir iki gün üç gün beş gün sonra da her şey unutuluyor Amasra da ölenler de bir bilgi olarak tarihte yerlerini alacaklar Bir hayatı var mıydı bir aşkı var mıydı çocuğuna bu akşam için bir kelamı var mıydı o kelamı yerine getiremeden mi gitti Sıradan çalışanın madencinin hayatı ve onun hayatındaki bedeller kimsenin umurunda değil
Kamunun tasfiye süreci
İşçi temsilcilerine nazaran daima tekrarlanan kazalar kamuyu tasfiye eden sürecin de bir yansıması
DW Türkçe’ye konuşan Enerji Sen’in Kurucu Genel Lideri Kamil Kartal iktidar tarafından uygulanan neoliberal siyasetler ve özelleştirme süreçlerinin TTK’nin çok önemli bir halde daraltılmasını daraltılan bölgelerin de TTK’nin elinden alınarak rödovans ismi altında sermayeye devredilmesini gündeme getirdiğini belirtiyor
Rödovans maden ruhsat alanlarının işletme hakkının özü kendisinde kalması şartıyla hak sahibi tarafından kontrat ile gerçek yahut hukuksal bir bireye bir müddet tahsis edilmesi manasına geliyor Kelam konusu uygulamanın Amasra da da çok somut bir halde görüldüğünü tabir eden Kartal TTK’nin kendi madeninin çabucak yanı başında kendi alanının içerisinde Hattat Holding’in devasa büyük bir madeni olduğuna dikkat çekiyor
Bu maden faaliyete hazırlanırken TTK ya bağlı olarak çalışan Amasra işletmesinde çalışan madenci sayısının bir devir 5 binin üzerindeyken artık 400 e indirildiğini vurgulayan Kartal Vardiyalarda 100 110 personelle çalışırsanız hele hele de üretim vardiyası diye tabir ettiğimiz 4 12 vardiyasında 85 insanı aşağıya sokarak onları üretime zorlarsanız o çalışanlar üretim mi yapacak tahkimat mı yapacak nakliye mi yapacak denetim mü yapacak disiplini mi sağlayacak materyal mi taşıyacak gaz ölçülerini mı ölçecek Ne yapacak diye soruyor
Geçen yıl 208 kaza gerçekleşti
TTK nın faaliyet raporuna nazaran ise 2021 yılında Amasra işletmesinde ana üretimde 549 personel çalışıyordu İşletmede geçen yıl 208 iş kazası gerçekleşti
Kamuoyunun katliamdan sonra haberdar olduğu Sayıştay raporuna dikkat çeken Kartal Ciddi biçimde işçi eksikliğinin yapılan işin niteliği açısından bakıldığında acilen giderilmesi gerektiği birebir vakitte sülfat altı yani deniz düzeyinin altında bir faaliyet yürütüleceğinden yani eksi üç yüz ve dört yüz kotlarında üretime başlayacağından ötürü buralarda metanın daha da fazla olacağını buna yönelik havalandırma sistemlerinin de güçlendirilerek gerekli tedbirlerin alınması gündeme getirilmiş burada diyor
Kartal TTK Genel Müdürü Kazım Eroğlu’nun daha evvel bölgede kurum genel müdürlüğü de yapmış biri olarak raporun yazıldığı periyotta yapılan ikazların ne manaya geldiğini çok güzel bilmesi gerektiğine işaret ediyor
2013 te sekiz çalışanın ömrünü yitirmesine neden olan Kozlu maden faciasına ait davada devrin TTK Kozlu kurum müdürü olan Eroğlu tali kusurlu sayılarak dört yıl mahpus cezasına çarptırılmış bu ceza yapılan indirim sonucu para cezasına çevrilmişti
İktidarın talimatıyla hareket ediyorlar
TTK Genel Müdürü ve yönetimindekiler maden işletmelerindeki problemleri burada yaşanan istihdam daralmasının ne manaya geldiğini ortaya çıkacak olan durumun personel sıhhati ve iş güvenliği açısından telafisi mümkün olmayacak ziyanlara sebebiyet vereceğini bilmeyecek beşerler değil diyen Kamil Kartal Ama siyasal iktidarın talimatlarıyla hareket ettiklerinden emekçi sıhhati ve iş güvenliği tedbirleri maliyet ögesi oluşturduğundan doğal olarak ellerinden geldiğince kamuyu tasfiye eden ve özel bölüme maden alanlarını peşkeş çeken bir süreç inşa ediyorlar diye ekliyor
Benzer süreçlerin Soma’da da Ermenek’te de Amasya’da da Karadon’da da ve artık Amasra da da yaşandığını belirten Kartal Bu sistem devam ettikçe bu sistem devam ettikçe tedbir alınmayıp iş güvenliği maliyet ögesi olarak görülüp iktidarın atadığı bürokratlar tarafından gündeme getirilirse temel strateji de özel kesimi beslemek ve kamuyu tasfiye etmek halinde biçimlenirse bu katliamlar iş cinayetleri devam edecek diye konuşuyor