Odessa Limanı’nı vuran Rusya, bu hücumun Moskova ile Kiev ortasındaki tahıl muahedesini “etkilememesi gerektiğini” belirtti.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, gazetecilere yaptığı açıklamada, Rusya’nın Cumartesi günü gerçekleştirdiği atağın Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) arabuluculuğunda imzalanan tahıl mutabakatına mümkün tesirleri hakkında değerlendirmede bulundu.
Peskov, Ukrayna tahılının yurt dışına ihraç edilebilmesi için belirlenen üç limandan biri olan Odessa Limanı’na yönelik Rus saldırısı için “Sevkiyatın başlamasını etkileyemez, etkilememeli” tabirini kullandı. Peskov, Rus ordusunun bu hücumda “sadece” askeri altyapıyı gaye aldığını ve kelam konusu amaçların “tahıl ihracatında kullanılan altyapıyla hiçbir ilgisi olmadığını” belirtti.
Rus yetkililer dün yaptıkları açıklamalarda da limandaki bir Ukrayna askeri gemisinin ve ABD tarafından temin edilen silahların bulunduğu bir deponun vurulduğunu öne sürmüştü.
Ukraynalı yetkililer defüze saldırısı sırasında Odessa Limanı’ndaki silolarda tahıl bulunduğunu lakin besin stoklarının ziyan görmediğini bildirmişti. İki füze isabet eden limanın yalnızca altyapısının ziyan gördüğünü belirten Ukraynalı yetkililer, atakta yaralananlar da olduğunu duyurmuştu. Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy, saldırıyı “barbarlık” olarak tanımlamıştı.
Batı tepkili
Haftalarca süren müzakerelerin akabinde geçen Cuma günü İstanbul’da imzalanan mutabakat, Odessa bölgesindeki üç Ukrayna limanından tahıl ihracatı için Karadeniz’de koridor açılmasını öngörüyor. Muahede, savaş nedeniyle Ukrayna silolarında sıkışıp kalan 20 ila 25 milyon ton buğdayın ihracatının mümkün kılınmasını hedefliyor.
Ancak Rusya’nın muahededen kısa mühlet sonra Odessa Limanı’nı amaç alması, Batılı devletlerin reaksiyonuna neden oldu. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, bu akının Rusya’nın tahıl muahedesine bağlı kalacağına dair inancı önemli biçimde sarstığını belirtmişti.
Kremlin’den BM’ye çağrı
Rusya ve BM, İstanbul’daki buluşmada Rus tarım eserlerinin ihracatına yönelik bir memorandum da imzalamıştı. BM, kelam konusu memorandumda, tahıl ve gübre üzere kimi Rus eserlerinin global piyasalara erişiminin kolaylaştırılması için Moskova’ya garanti vermişti.
Peskov, Ukrayna tahılıyla ilgili muahedenin muvaffakiyete ulaşabilmesi için BM’nin de Rus tarım eserleri konusunda üzerine düşeni yapması gerektiğini söyledi.
Rus sözcü, “Doğrudan değil ancak dolaylı yoldan kısıtlamalar var. Açlığın hissedilir bir hâl almaya başladığı bölgeler başta olmak üzere milletlerarası piyasalar için hayati değere sahip olan bu sevkiyatları büsbütün gerçekleştirmemize imkân tanınmıyor” diye konuştu.
Rusya ve Ukrayna dünyanın en büyük tahıl üreticileri ortasında yer alıyor. Rus işgali başlamadan evvel dünyada ticareti yapılan buğdayın yaklaşık yüzde 30’u bu iki ülkeden sağlanıyordu.
DW,AFP,rtr/CÖ,EC