İş Sıhhati ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü hasebiyle hazırladığı Çocuk İş Cinayetleri Raporu’nu bugün açıkladı. 2013-2022 yıllarını kapsayan raporda, Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) ve İSİG Meclisi’nin çocuk personel vefatlarına ait bilgileri karşılaştırıldı. SGK kayıtlarına nazaran, 2013-2021 yıllarını kapsayan 9 yılda 102 çocuğun çalışırken hayatını kaybettiği, bu çocukların 3’ünün kız ve 99’unun erkek olduğu belirtildi. Bu çocukların 4’ünün 14 yaşında, 7’sinin 15 yaşında, 35’inin 16 yaşında ve 56’sının 17 yaşında olduğu kaydedildi.
Raporda, İSİG Meclisi’nin 10 yıllık dataları de yer aldı. Buna nazaran, son 10 yılda en az 616 çocuk çalışırken hayatını kaybetti. Bu çocukların 96’sı kız, 520’si erkek. 4’ü 4 yaşında, 5’i 5 yaşında, 4’ü 6 yaşında, 5’i 7 yaşında, 12’si 8 yaşında, 12’si 9 yaşında, 24’ü 10 yaşında, 13’ü 11 yaşında, 32’si 12 yaşında, 39’u 13 yaşında, 61’i 14 yaşında, 87’si 15 yaşında, 123’ü 16 yaşında ve 195’i 17 yaşında. Bu periyotta toplam 18 bin 683 kişi iş cinayeti sonucu hayatını yitirdi.
Raporda, “4 ve 5 yaşlarında çalışırken ölen 9 çocuk tespit etmiş durumdayız. Bu durum, çocuk işçiliğin bu yaşlarda başladığı manasına gelmektedir. Bu yaş kümesinde mevt varken ‘5 yaşında çalışan çocuk gözlenmemesi’, bu anketlerin kapsamını bir sefer daha sorgulamamıza neden olmaktadır” tabirleri yer aldı.
TÜİK’e suçlama
Raporda, “TÜİK dataları (720 bin kişi), çocuk işçiliğin gerçek boyutlarını perdeliyor.Çocuk işçiliğin azaldığına destek gösterilen istatistiklerde, sayısı 1,5 milyonu bulan çırak, stajyer ve meslek eğitimi gören öğrenci olmak üzere çocuk işçiliğin ana gövdeleri eksik. Öte yandan çocuk işgücü anketleri, yaz aylarında değil, Türkiye’de mevsimsel olarak çocuk işçiliğin en az olduğu ekim ile aralık aylarında yapılıyor. Bu da çocuk işçiliğin gerçek boyutlarını gizliyor” tespitleri yer aldı.
4 artı 4 artı 4 eğitim sisteminin ivmeyi artırdığı belirtilen raporda, “Eğitim Sen’in hazırladığı Çatışmaların Eğitim-Öğretim ve Öğretmenler Üzerindeki Tesiri Anketi’ne nazaran, bu uygulamanın başlatıldığı 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Türkiye’de yalnızca 45 özel meslek lisesi varken son üç yıl içinde kamu kaynaklarıyla yapılan direkt dayanak ve teşvikler sonucunda okul sayısı yaklaşık 10 kat, özel meslek liselerine giden öğrenci sayısı ise 17,5 kat üzere astronomik bir artış göstermiştir. Ayrıyeten MEB’in, okulda olması gerekirken çalıştığını tespit ettiği lakin ulaşamadığı çocuk sayısını yaklaşık 440 bin olarak açıkladığını da belirtelim” sözleri yer aldı.
Raporda, iş cinayetlerinde ölen çocukların yüzde 57,3’ünün tarım, yüzde 19,5’inin sanayi, yüzde 12,8’inin hizmet ve yüzde 10,4’ünün inşaat bölümünde çalıştığı vurgulandı.
“Çocuk personellik yasaklanmalıdır”
“İşçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi olarak, çocuk işçiliğin getirildiği durumu ve çocuk iş cinayetlerinin bir çocuk emek sömürüsü siyaseti olduğunu vurguluyoruz” denilen raporda, çocuk işçiliğinin önlenmesi alınması gereken önlemler şöyle sıralandı:
“Ucuz çocuk işgücünü teşvik eden ve bunun altyapısını oluşturan eğitim sistemi ve eğitim siyasetlerine son verilmelidir. Tüm çocuklara parasız ve nitelikli eğitim imkanı sağlanmalıdır. Çocuk emeğiyle ilgili bilgiler bilimsel, sağlam ve sistemli bir halde yayınlanmalıdır. Kayıt-dışı çocuk personel çalıştıran kişi ve kurumlara göz yumulmamalı, caydırıcı cezalar verilmelidir. Yasadışı çocuk emekçi çalıştırmayı önlemeye yönelik önlemler alınmalı, kontroller aktif ve sıkı bir halde yapılmalı, ilgili mevzuatlar yürürlüğe koyulmalıdır. Tüm çocuklar fiyatsız ve ayrıntılı sıhhat taramasından geçirilmelidir. Kâfi, sağlıklı ve istikrarlı beslenme imkanı sağlanmalı, bağışıklık sistemleri kuvvetlendirilmelidir. Çocuk personellik yasaklanmalıdır.”
ANKA/BÖ,JD
