Bartın’ın Amasra ilçesinde maden ocağında meydana gelen 41 çalışanın hayatını yitirdiği maden kazasıyla ilgili soruşturma kapsamında hazırlanan eksper raporunda, şahit madencilerin sözlerine yer verildi. Maden personelleri, ocakta kâfi havalandırma olmadığını, personellere kapsamlı eğitim verilmediğini, sensörlerin üretim yerine uzak olduğunu, gaz oranını izleme merkezinin görmediğini belirtti.
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Amasra Kuruluş Müdürlüğü’ne ilişkin maden ocağında 41 madencinin hayatını yitirmesi, 11 personelin yaralanmasıyla ilgili kazaya ait soruşturmada TTK Amasra Kuruluş Müdürü Cihat Özdemir’in de bulunduğu 8 kişi tutuklanırken, 4’ü isimli denetimle olmak üzere 16 kişi hür bırakıldı. Maden kazasıyla ilgili 7 kişilik uzman heyeti tarafından hazırlanan 28 sayfalık ön rapor savcılığa sunuldu. Raporda, kazaya ait 53 şahit madencinin tabirine başvurularak 17 soru sorulduğu belirtildi. Şahitlerden 17’si kaza anında madende olmadıkları için başka tutulurken, öbür 36 madencinin beyanlarının dikkate alındığı belirtilerek sözlerine raporda yer verildi.
“Ufak çaplı yangınlar olurdu”
Buna nazaran şahitlerden 19’u, “Maden ocağında meydana gelen kaza öncesinde daha evvel yangın, su birikimi yahut gaz birikimi nedeniyle üretim durdu mu?” sorusuna; “30 Ağustos 2010 yılında eksi 236 kotta baraj patlaması oldu ve yangın çıktı. Tatil gününe denk geldiği için kimse yaralanmadı. Üretim, vakti hatırlamamakla bir arada durduruldu. Bunun dışında çalıştığımız yer maden olduğu için ufak çaplı yangın olurdu; ancak kimseye ziyan vermedi” yanıtını verdi.
“Ölen personeller maskelerini takamamış halde bulundu”
13 şahit, “Maden ocağında acil durum hareket planı var mı? Var ise sizlere acil durumlarda neler yapılması gerektiği anlatıldı mı, bu hususta eğitim verildi mi? Meydana gelebilecek tüm riskler bu planda değerlendirilmiş mi?” sorusuna; “Ani bir olay esnasında pak hava yoluna yanlışsız hareket edilmesi, maske takıp maske istasyonlarına gidilmesi söylendi. Yılda 2 gün iş güvenliği kursu veriliyor. Lakin bu eğitimler teorik kalıyor, uygulamalı olmuyor. Vefat eden arkadaşlarımız 2-3 yıllık deneyime sahip. Onlara daha kapsamlı bir eğitim verilseydi vefat sayısı çok daha az olabilirdi. Vefat edenlerin birden fazla maskelerini takamamış bir halde bulundu” karşılığını verdi.
“Yeterli havalandırma yok”
7 madenci, “Maden ocağında faal kullanılabilir kâfi sayıda vantilatör var mı?” sorusuna; ocakta kâfi havalandırma olmadığını, vantilatörlerin özelliğini yitirmiş olduğunu, emekçilerin müsaadeye çıkartıldığında bu vantilatörlerin değiştirileceğinin kendilerine söylendiğini, arkadaşlarını kurtarmak için maden ocağına indiklerinde vantilatör ve vantüplerin toz patlamasından kaynaklı eridiğini gördüklerini söyledi.
‘Gaz oranını izleme merkezi göremedi”
Tanık madenciler ayrıyeten, ayak gerisine beton enjeksiyon yapıldığını, ayak (üretim yeri) altlarına taş tozu serpildiğini ve kömür tozunun patlamasının bu halde engellendiğini; fakat yaklaşık 1 yıldır bunun yapıldığını görmediklerini belirtti. Ayrıyeten, eksi 350 kotta çalışan arkadaşlarının, oranın ekstra sıcak olduğunu söylediklerini, bazen de orada bulunan hava sensörlerine hava tutulmak yoluyla pahaların düşük gösterildiği konusunda duyumları olduğunu, sensörle arın ortasında ara olduğunu, (sensörlerin ayak başına yahut baca çıkışına uzak oldukları) ve bu nedenle düşük bedel verdiğini, arındaki gaz oranı yükselince sensöre ulaşmasının biraz vakit aldığını, bunun için de el dedektörleri kullanılması gerektiğini, gaz oranını izleme merkezi göremediği için patlamanın gerçekleştiğini tabir ettiler.
DHA/BK,EC