Türkiye Uzay Ajansı uyumunda devreye alınan ve 10 kritik gayeden oluşan Ulusal Uzay Programı’nın değerli bir kademesini oluşturan Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu çerçevesinde Memleketler arası Uzay İstasyonu’nda bilimsel çalışma yapmak üzere gönderilecek aday için yarış başladı.
23 Haziran’a kadar uzaya.gov.tr. adresi üzerinden alınacak müracaatlarda ayrıntılı bir kıymetlendirme süreci olacak.
Bu basamakların akabinde 2 Türk vatandaşı seçilerek uzay seyahati için gerekli eğitimleri Türkiye’de ve Amerika Birleşik Devletleri’nde alacak.
Eğitimlerinin sonunda bu 2 adaydan biri, üstlendikleri tarihi misyon için 2023 yılında bilim elçisi olarak Memleketler arası Uzay İstasyonu’na (ISS) gönderilecek ve Türkiye için birinci niteliği taşıyan yerçekimsiz ortamda bilimsel çalışma yapma fırsatı bulacak.
Türkiye Uzay Ajansı (TUA) Lideri Serdar Hüseyin Yıldırım, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu’nun detaylarını ve müracaatlara ait son durumu anlattı.
“Başvuru 36 bin sayısına ulaştı”
Bilim Misyonu kapsamında uzaya birinci kere bir Türk’ün gönderileceğini lisana getiren TUA Lideri Yıldırım, dedi.
“Turist mi gönderiyorsunuz üzere tenkitler oluyor”
Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu’nda bazen yanlış anlaşılmaların olduğuna dikkati çeken Ajans Lideri Yıldırım, “Yanlış anlaşılan durumlar da bizi üzüyor. Mesela, ‘Turist mi gönderiyoruz uzaya?’ üzere tenkitler oluyor. O denli değil muhakkak. Öncelikle şunu söylemek isterim: Türk bilim topluluğu birinci kez yerçekimsiz ortamda bir bilimsel çalışma yapma fırsatı yakalıyor. Bugüne kadar bu türlü bir bahtımız hiç olmadı. Bu bilim topluluğumuz açısından çok kıymetli bir kazanım olacak. Esasen projemizin ismi de Bilim Misyonu. Yani biz Milletlerarası Uzay İstasyonu’na gezmek ya da fotoğraf çektirmek için değil, bilimsel çalışma yapmak için gidiyoruz. Değerli deneyleri gerçekleştirmek için gidiyoruz. Seçilecek bireyde de bu vasıfları arıyoruz esasen. Yani onun geçmişinin ve donanımının bu bilimsel araştırmaya uygun olmasını bekliyoruz. Bu türlü adaylarla yola devam edeceğiz. En az üç yahut dört tane bilimsel çalışmanın kalınacak 7 ile 10 gün ortasındaki müddette tamamlanacak halde gerçekleşmesini bekliyoruz. Bu bizim bilim topluluğumuza çok şey katacaktır. Üniversitelerimizin muhtaçlık duyduğu referans alma sayılarını, atıf alma sayılarını çokça artıracaktır. Bizim dünyadaki bilimsel yerimizin, çalışmalarımızın pahasını çok daha farklı bir noktaya taşıyacaktır” dedi.
“Eğitimin uzayla ilgili kıymetli kısmı Amerika’da gerçekleştirilecek”
Yıldırım, Türkiye’deki eğitim kısmının daha çok, Memleketler arası Uzay İstasyonu’nda yapılacak bilimsel çalışmaların içeriği ile ilgili olacağını belirterek, “Bunların ne halde gerçekleştirilebileceği konusunda. Bir de bu sürecin nasıl yürüyeceği konusunda bir eğitim verilecek. Lakin eğitim temel uzayla ilgili kıymetli kısmı Amerika’da gerçekleşecek. Zira bu bahiste ihtisas sahibi olanlar onlar. Bunun yanı sıra çok uzun yıllardır bu hususta deneyim sahibiler. Bizim onların yapmasını tercih etmemizin çok haklı sebepleri var. Doğal ki biz devredeyiz, her safhada bunu denetim edeceğiz fakat o eğitimi onlar verecek büyük bir bölümünü” diye konuştu.
“Bizi götürecek kapsül SpaceX kapsülüdür”
Rusların devreden çıkmasının akabinde Milletlerarası Uzay İstasyonu’na insan taşıyan tek bir vasıtanın kaldığını hatırlatan Yıldırım, “Şu anda yalnızca SpaceX’in geliştirdiği Crew Dragon kapsülü ile insan taşınıyor. Hasebiyle bizim muahede yaptığımız Amerikalı şirket de bu kapsülden koltuk satın alarak bizlere ve öteki gitmek isteyen uzay ajanslarına tahsis ediyor. Bunun yanlışsız anlaşılması lazım. Biz muahedeyi SpaceX ile yapmıyoruz lakin bizi götürecek olan kapsül SpaceX’in kapsülüdür. Muahedeyi ise NASA’nın yetkilendirdiği öteki bir kurum ile yapıyoruz” sözlerini kullandı.
“Zamanlamada işler uygun gidiyor”
Ulusal Uzay Programı’nın bir ayağı olan Ay Projesi’ni bayrak gemisi niteliğinde bir proje olarak nitelendiren Yıldırım, “Burada verdiğimiz zamanlamada işler yeterli gidiyor. Bu ayın sonu Ay aracımızın prestijiyle son dizaynın tamamlanması ve imalatına başlanması öngörülüyor. Bu mevzuda bir problem yok. Temmuz ayında imalat çalışması başladığında biz çok daha rahat önümüzü görebileceğiz. Dahası tahminen formlarla maketlerle kamuoyunun huzuruna çıkabileceğiz. Çok heyecan verici bir süreç orada da devam ediyor” diye konuştu.